ΕΠΙ ΧΡΗΜΑΣΙΝ:
Θυμήθηκα το λήμμα μιας εγκυκλοπαίδειας: ολοκληρωτισμός είναι ένα απολυταρχικό πολιτικό σύστημα που απαιτεί την ισοπέδωση όλων των πολιτών ελέγχοντας τις πράξεις και, πολλές φορές, τις σκέψεις τους. Εύκολη λύση θα ήταν να δώσω τον ορισμό δια του αντιθέτου, ότι δηλαδή ολοκληρωτισμός είναι το αντίθετο της δημοκρατίας. Εδώ θα επαναστατούσε, ο κύριος Παύλος, παλιός καλός μου γυμνασιάρχης, που μας έλεγε να μην εξηγούμε άγνωστα δι’ αγνώστων και ν’ αποφεύγουμε τις υπεραπλουστεύσεις, γιατί οδηγούν σε περιπλοκές και φαύλους κύκλους. Όμως, ο πειρασμός της ελάχιστης προσπάθειας ήταν μεγάλος: Είναι το αντίθετο της δημοκρατίας! Ο θείος Κώστας άρχισε να βήχει, καθώς ο σκαραβαίος, δικαιώνοντας τον κύριο Παύλο, εξαπέλυε την επίθεσή του: Και τι είναι δημοκρατία; Καλά να πάθω!